Chóng mặt lành tính do tư thế

Tìm hiểu chung

Chóng mặt lành tính do tư thế là tình trạng gì?

Chóng mặt là cảm giác bạn đang quay vòng hoặc cảnh vật đang quay vòng quanh bạn. Nguyên nhân gây ra chóng mặt lành tính tư thế là do tai trong có vấn đề. Thường các cơn chóng mặt này là thoáng qua chứ không kéo dài.

Đối với một số người, chóng mặt lành tính do tư thế có thể tự khỏi trong vài tuần sau đó có thể tái phát.

Chóng mặt lành tính do tư thế không phải là một tình trạng nghiêm trọng đáng lo ngại.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của chóng mặt lành tính do tư thế?

Triệu chứng chính là cảm giác bạn đang xoay vòng hoặc nghiêng ngả. Điều này có thể xảy ra khi bạn di chuyển đầu theo một hướng nhất định như lăn trên giường, xoay đầu nhanh, cúi người xuống hoặc lật ngửa đầu ra sau.

Chóng mặt lành tính do tư thế thường kéo dài một hoặc hai phút. Tình trạng này có thể nhẹ hoặc nặng đủ để làm cho bạn cảm thấy khó chịu ở vùng bụng và làm bạn nôn. Bạn thậm chí có thể cảm thấy khó đứng vững hoặc đi bộ mất thăng bằng.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương pháp thích hợp nhất.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân nào gây ra chóng mặt lành tính do tư thế?

Nguyên nhân gây bệnh này là do vấn đề ở tai trong. Những “cơ quan cảm biến tư thế nhỏ chứa dịch lỏng” bên trong ống tai trong giúp bạn giữ thăng bằng. Thông thường, khi bạn di chuyển, chẳng hạn như đứng lên hoặc xoay đầu, những “cơ quan cảm biến” này di chuyển xung quanh.

Tuy nhiên, những tình trạng như nhiễm trùng hoặc viêm có thể ngăn chặn các “cơ quan cảm biến” di chuyển đúng cách. Điều này sẽ gửi một thông điệp sai vào não và gây ra chóng mặt.

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc phải tình trạng chóng mặt lành tính do tư thế?

Tần suất bị chóng mặt lành tính do tư thế là khoảng 2,4% và các ước tính khác từ 10-64%trên mỗi 100.000 người trong dân số nói chung. Tuy nhiên, nhiều bác sĩ cho rằng con số này thường bị nhầm lẫn và tần suất thực sự có thể còn cao hơn.

Chóng mặt lành tính do tư thế thường xảy ra nhiều nhất ở người lớn tuổi với độ tuổi khởi phát là 60. Tình trạng này có thể xảy ra với mọi lứa tuổi nhưng khá hiếm ở những người dưới 20. Phụ nữ có nguy cơ mắc phải tình trạng này nhiều gấp hai lần so với nam giới.

Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy hỏi bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc chóng mặt lành tính do tư thế?

Chóng mặt lành tính do tư thế thường xảy ra ở người từ 50 tuổi trở lên, nhưng nó vẫn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Chóng mặt lành tính do tư thế cũng phổ biến ở phụ nữ hơn so với nam giới. Tai nạn ở đầu hoặc bất kỳ rối loạn nào khác của cơ quan cân bằng ở tai có thể khiến bạn dễ bị chóng mặt lành tính do tư thế.

Điều trị hiệu quả

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán chóng mặt lành tính do tư thế?

Bác sĩ thường có thể chẩn đoán bạn bị chóng mặt lành tính do tư thế bằng cách hỏi bạn bị chóng mặt ra sao và thực hiện khám lâm sàng. Bạn có thể phải làm một bài kiểm tra bằng cách ngồi trên giường khám với hai chân duỗi ra, sau đó bác sĩ sẽ xoay đầu của bạn sang một bên khoảng 45 độ rồi nhanh chóng đỡ bạn nằm xuống, với đầu sát mép giường để xem tình trạng chóng mặt của bạn. Đây được gọi là bài kiểm tra Dix-Hallpike.

Có những tình trạng khác có thể gây chóng mặt, vì vậy nếu bác sĩ không nghĩ bạn bị chóng mặt lành tính do tư thế, bạn cũng có thể phải làm các xét nghiệm khác để kiểm tra.

Những phương pháp nào dùng để điều trị chóng mặt lành tính do tư thế?

Bác sĩ có thể làm một trong hai thủ thuật tại phòng khám để điều trị hầu hết các trường hợp chóng mặt lành tính do tư thế. Các thủ thuật này được gọi là thao tác Epley và Semont. Nếu bạn không muốn điều trị hoặc nếu điều trị không hiệu quả, bệnh vẫn có thể tự khỏi trong vòng vài tuần. Theo thời gian, não có thể sẽ quen với các tín hiệu gây nhầm lẫn từ tai trong. Dù bằng cách nào, bạn có thể thực hiện một số bài tập đơn giản để huấn luyện não quen với các tín hiệu chóng mặt lẫn lộn.

Thuốc có thể giúp ích cho bạn khi buồn nôn và nôn trầm trọng do chóng mặt. Tuy nhiên, sử dụng loại thuốc này cũng có thể sẽ làm cho tình trạng chóng mặt lành tính do tư thế lâu hết hơn. Chỉ có bạn mới biết là cơ thể mình có thực sự không khỏe để cần dùng đến thuốc, nhưng chúng có thể làm cho tình trạng chóng mặt lâu hơn.

Bạn nên cẩn thận hơn để tránh làm bị thương chính mình hoặc người khác trong trường hợp chóng mặt đột ngột bằng những cách sau đây:

• Không lái xe hoặc đạp xe nếu có thể bị chóng mặt và mất kiểm soát. (Điều này phụ thuộc vào loại vận động nào có thể làm bạn chóng mặt).
• Giữ cho sàn nhà và lối đi không lộn xộn, cản trở bạn đi lại.
• Tránh độ cao.

Bạn không sử dụng các dụng cụ hoặc máy móc có thể gây nguy hiểm nếu bạn đột nhiên chóng mặt hoặc mất thăng bằng.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của tình trạng chóng mặt lành tính do tư thế?

Bạn sẽ có thể kiểm soát tình trạng này nếu áp dụng các biện pháp sau:

• Sử dụng hai hoặc nhiều gối vào ban đêm
• Tránh ngủ nghiêng về phía tai bệnh
• Thức dậy một cách từ từ chậm rãi vào buổi sáng và ngồi trên mép giường một lúc trước khi đứng dậy
• Tránh nghiêng quá để nhặt đồ lên hoặc lật ngửa đầu ra sau khi nhìn lên
• Cẩn thận khi dựa ghế, chẳng hạn như khi bạn đang ở trên ghế của nha sĩ hoặc đang gội đầu tại tiệm làm tóc
• Cẩn thận khi chơi các môn thể thao đòi hỏi bạn phải xoay đầu, dựa vào hoặc nằm ngửa.

Bạn cũng có thể tập bài tập thăng bằng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa an toàn như:

• Bài tập Brandt-Daroff có thể giúp não của bạn quen với các tín hiệu thăng bằng bất thường trong tai trong.
• Bài tập cân bằng cho tình trạng chóng mặt như: đứng với bàn chân chụm lại vào nhau, tay thả xuống và từ từ di chuyển đầu của bạn từ bên này sang bên kia.
• Gắn thêm thanh cầm gần bồn tắm và nhà vệ sinh, dọn dẹp đường đi gọn gàng, ngăn nắp.
• Luôn suy nghĩ tích cực giúp não điều chỉnh nhanh hơn.
• Nghỉ ngơi tại giường có thể giúp ích cho bạn, nhưng nó thường làm não cần thêm thời gian để điều chỉnh.

Với một số bệnh nhân, chóng mặt lành tính do tư thế quen thuộc với họ đến mức họ dự đoán trước được khi nào bệnh xảy ra và cách đối phó với bệnh. Như chúng tôi đã đề cập ở trên, đây là một bệnh hoàn toàn lành tính và chỉ gây khó chịu cho bạn khi bệnh bộc phát. Với những loại thuốc mới và các bài tập đầu – mắt hỗ trợ giúp phục hồi tiền đình, các triệu chứng chóng mặt sẽ tự khỏi nhanh hơn bình thường. Điều quan trọng là bạn hãy chú ý ghi nhận những dấu hiệu báo trước bệnh như thấy buồn nôn, xây xẩm… để tránh lao động nặng, điều khiển xe hay các thiết bị nguy hiểm khi cơn chóng mặt xảy ra.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.